Βιοηθική και Δίκαιο στις Πολιτικές Δημόσιας Υγείας 

 

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση:

• Να γνωρίζουν το βασικό νομοθετικό πλαίσιο σύγχρονων ζητημάτων υγείας
• Να κατανοούν το ηθικό και δεοντολογικό υπόβαθρο της σύγχρονης Δημόσιας Υγείας τη βιοηθική διάσταση της παροχής Υπηρεσιών Υγείας
• Να διακρίνουν τα διλήμματα βιοηθικής που ενυπάρχουν στη Δημόσια Υγεία

 

Γενικές Ικανότητες

Μετά το τέλος του μαθήματος οι φοιτητές θα έχουν αναπτύξει τις ικανότητές τους:

• να αναγνωρίζουν και να περιγράφουν τις βασικές ηθικές παραμέτρους της σύγχρονης δημόσιας υγείας,
• να εφαρμόζουν με κριτική σκέψη τις βασικές ηθικές αρχές και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην προσέγγιση μειζόνων ζητημάτων δημόσιας υγείας
• να εκτιμούν την αναγκαιότητα κριτικής ανάλυσης ζητημάτων που μοιάζουν να έχουν μόνον ιατρικό ή επιδημιολογικό χαρακτήρα
• να αναγνωρίζουν την ύπαρξη σημαντικών ηθικών και δεοντολογικών παραγόντων στη λήψη αποφάσεων στο χώρο της Δημόσιας Υγείας
• να χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους αναφορικά με το ισχύον νομικό και δεοντολογικό πλαίσιο
• να αποδέχονται την αναγκαιότητα διαχείρισης της σύγκρουσης της αυτονομίας του ατόμου με την έννοια του γενικού καλού της κοινωνίας η οποία προκύπτει στην πλειονότητα των ζητημάτων δημόσιας υγείας, με τρόπο που σέβεται την αρχή της αναλογικότητας

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. Εισαγωγή στις βασικές έννοιες του Δικαίου Υγείας. Η σχέση Νόμου, Ηθικής και Τεχνολογίας.
2. Θεωρίες και Αρχές Βιοηθικής
3. Δημόσια Υγεία και ανθρώπινα δικαιώματα: ατομικό όφελος και υγεία της κοινότητας
4. Δημόσια Υγεία , προσωπικά δεδομένα και ζητήματα εξουσίας. Έννοια της αυτονομίας του ατόμου στο χώρο της Υγείας.
5. Η Αρχή της Προφύλαξης στην υγεία
6. Ζητήματα Βιοηθικής και πανδημική ετοιμότητα
7. Ζητηματα Βιοηθικής στην Επιδημιολογία
8. Επιστημονική έρευνα
9. Γενετική και Δημόσια Υγεία
10. Το τέλος της ζωής ως ζήτημα δημόσιας υγείας
11. Ειδικά ζητήματα Βιοηθικής στη Δημόσια Υγεία
12. «Μεγάλα Δεδομένα» και Δημόσια Υγεία
13. Ψυχική υγεία και ζητήματα βιοηθικής

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Ι. Γραπτή τελική εξέταση (85) που περιλαμβάνει:
– Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
– Ασκηση
ΙΙ. Συμμετοχή στην τάξη (15%)
Για την επιτυχή ολοκλήρωση, απαιτείται βαθμός, τουλάχιστον 5/10.
Οι φοιτητές ενημερώνονται για τα κριτήρια αξιολόγησης του μαθήματος στην
εναρκτήρια διάλεξη της διδάσκουσας

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Κριάρη-Κατράνη Ισμήνη (1994): Bιοϊατρικές Εξελίξεις και Συνταγματικό Δίκαιο, Εκδόσεις Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη
2. Κριάρη-Κατράνη Ισμήνη (1999): Γενετική Τεχνολογία και Θεμελιώδη Δικαιώματα, Η συνταγματική προστασία των γενετικών δικαιωμάτων. Εκδόσεις Σάκκουλα , Αθήνα – Θεσσαλονίκη.
3. Γκαράνη-Παπαδάτου Τ, Ι.Κριάρη-Κατράνη (2012): Το Πρόσθετο Πρωτόκολλο στη Σύμβαση Βιοϊατρικής σχετικά με γενετικές εξετάσεις για σκοπούς υγείας. Δικαιώματα Tου Ανθρώπου 53;53-79.
4. Laine Friedman Ross et al: Technical report: ethical and policy issues in genetic testing and screening of children. Genet Med 2013:15(3):234–245.
5. Βιδάλης T.K (2016): Βιοδίκαιο: Από τη βιοποικιλότητα στις έξυπνες μηχανές, Εκδόσεις: Σάκκουλα Α.Ε.
6. Schwartz JL & Caplan AL, editors (2018): Vaccination Ethics and Policy. An introduction with readings. The MIT Press,
7. Κανελλοπούλου-Μπότη Μ, Πρωτοπαπαδάκης Ευ., Παναγοπούλου-Κουτνατζή Φ. (επιμ): Βιοηθικοί προβληματισμοί ΙΙ: Το παιδί. Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2018
8. Χωριανοπούλου Μ.Κ. (2018): Βιοηθική και Δικαιώματα. Εκδόσεις Παπαζήση 2018.
9. Ηenk ten Have (2004): Ethical Perspectives on Health Technology Assessment. International Journal of Technology Assessment in Health Care, 20:1;1-6

 

Ηλεκτρονικές διευθύνσεις:

• Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής
• Συμβούλιο της Ευρώπης
• Αρχή Προστασίας Δεδομένων
• European Νetwork of Research Ethics and Integrity